افتراق درد رادیکولار از مکانیکال گردن
درد گردن شکایت شایعی است که گستره وسیعی از علل از مادرزادی تا نئوپلاستیک را دربرمیگیرد. گردن درد میتواند علل متفاوتی داشته باشد که شامل: اکتسابی، التهابی (ارتریت روماتوئید)، عفونی (هرپس زوستر / TB)، دژنراتیو (اسپوندیلوز گردنی، رادیکولوپاتی گردنی، میلوپاتی دژنراتیو گردنی)، نئوپلاستیک (متاستاز) و علل دیگر شامل بد قرار گرفتن گردن، مواجهه با سرما، مننژیت، خونریزی ساب آراکنوئید و استئومیلیت میباشد. در این مقاله راجع به چگونگی افتراق دردهای رادیکولار (ناشی از تحت فشار قرار گرفتن اعصاب نخاعی مثل بیرون زدگی دیسک) و مکانیکال و اسپوندیلوز گردنی (استئوآرتریت گردن) بحث خواهیم کرد.
بررسی اجمالی
اسپوندیلوز گردنی شایعترین وضعیتی است که گردن را درگیر میکند. بیمار از خشکی و درد گردن که به اکسی پوت، شانه یا بازو انتشار دارد شکایت میکند. ممکن است شکایت از ضعف در گرفتن اجسام و تحلیل عضلات دست وجود داشته باشد.
ضایعات حاد دیسک گردنی ممکن است درد حاد گردن به همراه درد ارجاعی به دست و ضعف ایجاد کنند. بیرون زدگی دیسک به کانال نخاعی ممکن است مشکلات مثانه یا حتی پاراپلژی (فلج نیمه پایینی بدن) ایجاد کند. میلوپاتی دژنراتیو گردنی (DCM) یک وضعیت پیشرونده است که توسط ریسک فاکتورهای متعدد ایجاد شده، منجر به درد گردن، از دست دادن عملکرد حسی و حرکتی همچنین از دست دادن عملکرد روده ای و مثانه میشود.
همچنین درد وضعیتی گردن نیز شایع است و با پوزیشن نامناسب گردن مرتبط است (بد خوابیدن) که این درد معمولا در ناحیه گردن و شانه انتشار مییابد.
نکته: در مننژیت و خونریزی ساب آراکنوئید، سفتی گردن به همراه درد وجود دارد و شرح حال آن سردردی است که به گردن انتشار می یابد و باعث سفتی گردن میشود.
ویژگیهای درد مکانیکال
احساس درد در عضلات و رباطهای پاراسپاینال همراه با سفتی، اسپاسم و خشکی (انعطاف ناپذیری) در قسمت بالایی و پشتی شانه که زیر ۶ هفته طول میکشد. انتشار به جاهای دیگر، بیحسی و ضعف ندارد و ممکن است سردرد همراه هم داشته باشد.
ویژگیهای درد رادیکولار
درد تیز و سوزاننده در گردن و یک بازو که با بیحسی و ضعف همراهی دارد. علائم حسی (مثل احساس خراشیدگی، بی حسی، خارش، احساس سوزن سوزن شدن، و احساس سفتی) اغلب با الگوی میوتومال خود را نشان میدهند.
الگوی میوتومال:
دسته ماهیچههایی که با یک ریشه عصبی عصبدهی میشوند.
در دردهای رادیکولر، اغلب اوقات ریشه c7,6 درگیر میشوند. ریشه C7 با علائم ضعف عضلات Triceps و اکستنسور و فلکسور انگشتان و ریشه C6 با علائم ضعف در عضلات Biceps and Brachioadialis و عضلات اکستنسور مچ دست.
در اسپوندیلوز حرکات گردن کاهش مییابد و شکایت از تحلیل عضلات و ضعف در گرفتن اشیا دارد.
رادیکولوپاتی گردنی باعث درد و اسپاسم عضلات گردن میشود، ممکن است ضعف بازو و کاهش رفلکسها وجود داشته باشد. در DCM این وضعیت ممکن است با اختلالات راه رفتن (gait)، افزایش تون زبان و ضعف عضلات تظاهر کند.
معاینه
برای معاینه گردن ابتدا با نگاه بیمار را بازرسی میکنیم بدین صورت که هیچ گونه نامتقارنی در دوطرف شانه نداشته باشد. در صورتی که شانههای بیمار افتاده باشد، زاویه خم گردنی وی بزرگتر شده و میتواند به مهرههای مربوط آسیب بزند.
در لمس قسمت میانی گردن را برای معاینه تندرنس خط میدلاین لمس میکنیم که درصورت داشتن تندرنس آسیب به همان مهره مطرح است. آخرین و قابل لمس ترین مهره گردنی که به موازات شانههاست مهره هفتم گردنی میباشد.
برای افتراق لمس مهره 7 گردنی از مهره اول سینهای از بیمار میخواهیم سر خود را حالت فلکشن قرار دهد که درصورت جابهجایی زیر دست مهره 7 گردنی میباشد و در صورت ثابت ماندن مهره اول توراسیک است. اولین زائده مهره گردنی قابل لمس مهره گردنی دوم میباشد (دقیقا زیر اکسی پوت).
برای اعصاب نخاعی گردن محل عصبدهی ریشههای هرکدام را جدا جدا معاینه میکنیم.
بدین صورت که شانههای بیمار را به پایین فشار داده و از بیمار میخواهیم مقاومت کرده و شانههای خود را بالا بکشد (عصب 5 گردنی).
کف دستان بیمار را به پایین فشار داده و از بیمار میخواهیم مقاومت کند برای معاینه ماهیچه بای سپس (عصب 5).
از بیمار میخواهیم دستان خود را برگردانده و مشت کند سپس روی دستان بیمار را به پایین فشار میدهیم برای چک عضلات اکستنسور مچ دست (عصب 6 گردنی).
از بیمار میخواهیم دستان خود را در حالت سمی فلکس نگه دارد سپس از دست بیمار را به طرف بدنش فشار داده و از بیمار میخواهیم دستان خود را اکستنت کرده و مقاومت کند (عصب 7 گردنی).
از بیمار میخواهیم دستان خود را مشت کند و سعی در باز کردن آن کنیم (عصب 7 و 8 گردنی).
پس از باز کردن مشت از انگشتان یک و پنج بیمار را به هم نزدیک کرده و میخواهیم مقاومت کند (عصب 6 و 8 گردنی).
برای معاینه رفلکسها
با یک وسله پلاستیکی روی تاندون عضله بای سپس ضربه میزنیم (عصب 5 گردنی).
عضله براکیورادیلایس برای معاینه عصب 6 گردنی
و ضربه روی تاندون عضله ترای سپس معاینه عصب 7 گردنی
Spurling Test
این تست برای افتراق درد رادیکولر گردنی که از تحت فشار قرار گرفتن ریشه اعصاب نخاعی است و درد مکانیکال انجام میشود؛ که در صورت مثبت شدن به نفع درد رادیکولر میباشد. تست مثبت زمانی است که درد در طول شانه گسترش پیدا کند. ابتدا گردن را اکستنت کرده سپس به طرف درد خم میکنیم و روی سر بیمار فشار می آوریم. پس از 15 ثانیه درد شانه بیمار را ارزیابی میکنیم.
بررسیهای کلی
ESR Crisis میتواند نشانه آرتریت روماتوئید باشد.
WBC بالا نشانه عفونت
RF، Anti Ccp میتواند نشانه ارتریت روماتوئید باشد.
کاهش فضای مفصلی و استئوفیت در رادیوگرافی میتواند مطرح کننده اسپوندیلوز گردنی (استئوآرتریت) باشد.
برای تشخیص شکستگی، خونریزی ساب آراکنوئید میتوان از سی تی، برای تشخیص ضایعات دیسک از MRI و برای تشخیص مننژیت از LP استفاده کرد.
منبع:
Bates guide to physical examination
Churchills book for differential diagnosis
Mark s Greenberg handbook for neurosurgery
نظرات